ไม่ได้ทำขายหรอกครับ แค่ทำฟังเองยังดองเป็นเดือนๆ เลยครับ ผมถามเพื่อประดับความรู้เฉยๆ ครับว่านักออกแบบเครื่องเสียงเก่งๆ นั้นเค้าใช้เครื่องมืออะไรบ้างนอกจากหูตัวเองน่ะครับ
ตัวผมนั้นเอามาตรฐานไม่ได้เพราะแต่ก่อนอยู่กับเสียงดังๆของเครืองดนตรีมานาน (ให้เช่าเครื่องดนตรีเล็กๆ) จนตอนนี้รู้สึกว่าตัวเองนั้นเริ่มฟังเสียงแหลมแบบปลายๆ ไม่ค่อยดีแล้ว
ขอบคุณอาจารย์ที่กรุณาตอบนะครับ
ถ้าการทำเป็นการทำแอมป์หรือปรีเป็นหลัก แล้วอยากได้สเปคเบื้องต้นด้วย ต้องมี Function Generator กับ Oscilloscope ครับ
เวลาทำการวัดให้วัดทีละข้างนะครับ ซ้ายทีนึง ขวาทีนึง (เว้นแต่จะมีสโคป 3 channel ขึ้นไป และตัว split สัญญาณจาก Function Gen. ไปเข้าทั้งสองข้างพร้อมกัน อย่างนี้จะวัดเทียบซ้ายขวาได้ด้วย)
วัดปรี-โทน จะง่ายหน่อย แต่ถ้าเป็นแอมป์ต้องหาดัมมีโหลด เป็น R 8 โอห์มตัวจัมโบ้มากๆ หรือลำโพง 8 โอห์มแบบหน่วยกล้าตายมาร่วมด้วย (อย่าถึงกับเอาลำโพงดีๆ มาลองด้วยเลยครับ มันเสียว.. [tremor-raccoon])
หลักๆ ก็ทำการป้อนสัญญาณ sine เข้าไป เริ่มจากความถี่กลาง 1kHz 100mV แล้วใช้สโคป จับสัญญาณ 2 สายทั้ง input และเอาต์พุต แล้วดูผลเทียบกับ ที่จะได้ออกมาคือ
- อัตราขยายสัญญาณเบื้องต้น
- ทดลองปรับสัญญาณที่โวลุ่ม ดูช่วงการทำงานราบรื่นหรือมีสะดุดหรือเห็นสัญญาณเพี้ยนไปอย่างไรบ้าง
จากนั้น ทำตารางทดสอบความถี่แบบ sweep ครับ เริ่มตั้งแต่ 1Hz -> 2Hz -> 5Hz -> 10Hz -> 20Hz -> 50Hz -> 100Hz -> 200Hz -> 500Hz -> 1kHz -> 2kHz -> 5kHz -> 10kHz -> 20kHz -> 50kHz -> 100kHz -> 200kHz โดยให้ความแรงสัญญาณป้อนเข้าไปแรงเท่าเดิมตลอดช่วง จากนั้นดูผลที่ได้ อ่านความสูงอขงสัญญาณที่ขยายได้ แล้วค่อยๆ พล็อตจุดบนกราฟ สเกล Log ที่ X เป็นความถี่ ส่วนแกน Y เป็น Linear ตามมาตรฐานก็คำนวนค่าเกน เป็น dB ครับ วัดทีละจุดตามลำดับ เสน็จแล้วลากเส้นเชื่อมถึงกันก็จะได้กราฟอัตราขยายของเครื่องที่ทดสอบแล้ว clapping-1-2
เสร็จแล้วพอเราดูกราฟเบื้องต้น อย่างน้อยก็พอจะมองออกได้ว่าเครื่องที่ทดสอบไปนั้น น่าจะเด่นหรือด้อยตรงช่วงไหนบ้าง จากนั้น ก็ต่อเครื่องฟังเพลงจริงจัง เอาเครื่องมือออกให้หมด แล้วทดสอบกับอัลบั้มที่คุ้ยเคยและทดสอบหลายๆแนว ดูว่าน้ำหนักเสียงในแต่ละโทนเสียงนั้นมาทางเดียวกับกราฟที่เห็นหรือไม่
ส่วนเรื่องอื่นๆ อย่างเรื่องเฟสเหลื่อมก็เช็ตเครื่องมือคล้ายกัน แต่การวัดจะวุ่นกว่า ตอนดูเส้นบนสโคปเปรียบเทียบเฟสกันน่ะครับ
แต่ถ้าอยากดูเรื่องความเพี้ยนอย่างง่าย ให้ทดสอบโดยปรับโหมดรูปคลื่นของ Function Gen. จากคลื่น sine เป็น triangle ดูเพื่อพอรู้ว่าการขยายนั้นยังเป็นเชิงเส้นตรงหรือมีแอบโค้งแอบเบี้ยวนิดๆ
แต่ถ้าจะวัดว่ากลับเฟสหรือไม่ ให้ตั้งโหมดสัญญาณไปรูป sawtooth ฟันเลื่อยครับ เพราะจะได้เห็นว่าช่วงสโลปลาดไปในทางเดียวกันหรือไม่ ถ้าเอียงไปคนละทาง แสดงว่ากลับเฟส แต่ถ้าเอียงทางเดียวกันแสดงว่าเฟสตรงครับ อาจจะเหลื่อมเวลาไปบ้างเป็นเรื่องปกติครับ
แต่ถ้าวัดจริงจัง ต้องมีพวก Spectrum Analyzer ด้วย จะได้อย่างที่ว่ามาครบเลยครับ (สโคปดิจิตอลจีนสมัยใหม่หลายๆตัว มีฟังก์ชั่น FFT ในตัวอยู่แล้ว แค่หา Function Gen. ที่ sweep อัตโนมัติก็ได้กราฟตอบสนองสวยๆแล้วครับ)
แต่ถ้าเอาสเปคละเอียดทางเครื่องเสียง อย่างพวก THD IMD Gain/Phase ละเอียดๆ แบบที่หลังโบร์ชัวเครื่องระบุเอาไว้ ก็ต้อง Audio Precision : System One ครับ บริษัทที่ทำเครื่องเสียงขายดังๆ เกือบทุกเจ้าต้องมีเครื่องนี้ไว้ใช้ทำรายงานครับ ส่วนราคาถ้าจำไม่ผิดน่าจะ อยู่ช่วงหกหลักขึ้นไปน่ะครับ