กรุ่นไอ...สาวรัสเซีย
โดย AnalogLism
จั่วหัวแบบนี้ไม่ ได้ชวนให้คิดทะลึ่งนะครับ เพียงขอเล่าถึงหลอด NOS อีกกลุ่มหนึ่งที่น่าสนใจ แถมบางเบอร์เมื่อนำมาใช้แทนหลอดหมวยแล้วพบว่าน่าฟังใช่เล่น หลอดที่ว่านี้คือหลอด NOS ที่ผลิตโดยโซเวียตในยุคคอมมิวนิสต์เรืองอำนาจในแดนหมีขาว หลอดเหล่านี้จะตีเบอร์เป็นตัวอักษร Cyrillic หน้าตาแปลกๆ แถมยังถ่ายทอดคัมภีร์นี้ไปยังแผ่นดินใหญ่ให้สามารถผลิตหลอดหมวยพวก 6N1, 6N6, 6N3, 6N8P, 6N9P ที่ติดมากับเครื่องหลอดจากจีนให้เราสงสัยกันเล่นๆอีกว่ามันเบอร์อะไรหนอ
อย่าง ที่บอกครับว่าตัวอักษรที่พิมพ์ติดหลอดรัสเซีย NOS เป็นอักขระ Cyrillic ดูจะคุ้นตาสักเท่าไหร่ เช่น ? หรือ Pi (พาย) แทนด้วยตัว P, H แทนตัว N, B แทนตัว V เป็นต้น เลยสร้างความสับสนในการเรียกขานเบอร์หลอดรัสเซียมิใช่เล่น อย่าง 6H1?-EB อ่านเป็นว่า 6N1P-EV ไปซะงั้น ในบรรดาหลอดรัสเซียเหล่านี้ มีหลายเบอร์ที่น่าสนใจ หลายเบอร์ที่ใช้แทนหลอดเบอร์ยอดนิยม หลายเบอร์กลายเป็นหลอดไฮเอ็นด์ หลายเบอร์ใช้แทนหลอดจีนแล้วได้สุ้มเสียงน่าฟังขึ้น มาลองดูเบอร์ที่น่าสนใจเป็นกลุ่มๆกันดีกว่าครับ
เบอร์แทนหลอดจีน
6H1? (อาจมีต่อท้ายด้วย -B?, -EB อ่านเป็น 6N1P -VI, -EV) เป็นหลอดไตรโอดคู่เทียบได้กับหลอดจีน 6N1 ใกล้เคียงกับเบอร์อเมริกา 6DJ8, 6922
6H2? (อาจมีต่อท้ายด้วย -EB อ่านเป็น 6N2P -EV) เป็นหลอดไตรโอดคู่เทียบได้กับหลอดจีน 6N2 ใกล้เคียงกับเบอร์อเมริกาคือ 12AX7 แต่ขาจุดไส้หลอดไม่เหมือนกัน
6H3? (อาจมีต่อท้ายด้วย -EB อ่านเป็น 6N3P -EV) เป็นหลอดไตรโอดคู่เทียบได้กับหลอดจีนเบอร์ 6N3 เบอร์อเมริกา 5670, 2C51
6H6? (อาจมีต่อท้ายด้วย - B? อ่านเป็น 6N6P -VI) เป็นหลอดไตรโอดคู่เทียบได้กับหลอดจีน เบอร์ 6N6 ใกล้เคียงกับเบอร์ยุโรป E182CC เบอร์อเมริกา 7119, 7044 แต่ขาหลอดไม่ตรงกัน
6H8C (อ่านเป็น 6N8S) เป็นหลอดไตรโอดคู่เทียบกับหลอดจีนเบอร์ 6N8P เบอร์อเมริกา 6SN7GT ที่คุ้นเคยกันนั่นเอง
6H9C (อ่านเป็น 6N9S) เป็นหลอดไตรโอดคู่เทียบกับหลอดจีนเบอร์ 6N9P เบอร์อเมริกา 6SL7GT คุ้นๆอีกแล้ว
6?6C (อ่านเป็น 6P6S) เป็นหลอดบีมเพาเวอร์เพนโทดเทียบกับหลอดจีนเบอร์ 6P6P เบอร์อเมริกา 6V6GT
6C19? (อาจมีต่อท้ายด้วย -EB อ่านเป็น 6S19P-EV) เป็นหลอดเพาเวอร์ไตรโอดเทียบกับหลอดจีนเบอร์ 6C19J เบอร์นี้มีใช้ในปรีแอมป์ของ Lamm Industries Model L2 ด้วยครับ จุดเด่นของหลอดรัสเซียเบอร์นี้คือบางรุ่นเก็ตเตอร์จะเป็นเซอร์โครเนียม ทำงานกลับกันกับเก็ตเตอร์แบบแบเรียมของหลอดทั่วๆไปคือ แทนที่จะดูดอากาศแล้วผลักออกไปเกาะที่ผิวแก้ว แต่กลับดูดอากาศเข้าไปที่ตัวเก็ตเตอร์เลย ทำให้แก้วใสไม่มีฉาบแบเรียมเงาๆที่ตัวแก้ว
6?1? (อาจมีต่อท้ายด้วย -EB อ่านเป็น 6J1P-EV) เป็นหลอดเพนโทด เทียบกับหลอดจนเบอร์ 6J1 เบอร์ยุโรป EF95 เบอร์อเมริกา 6AK5
5?3C (อ่านเป็น 5Z3S) เป็นหลอดฟูลเวฟเรคติฟาย เทียบกับหลอดจีน 5Z3P เทียบหลอดอเมริกา 5U4G คุ้นๆอีกแล้วครับ
เบอร์ หลอดที่กล่าวมาจะพบเห็นในแอมป์หลอดที่ผลิตจากจีน หรือถ้าเจอหลอดยี่ห้อปักกิ่ง โลโกเป็นรูปดาว และมีเบอร์หลอดพิมพ์อยู่กลางดาว แล้วอยากลองเปลี่ยนหลอดเล่นดู ลองกับหลอดรัสเซีย NOS เป็นก้าวแรกก่อนที่จะไปไขว่คว้าหลอด NOS อเมริกายุโรปอันแสนแพงมาเปลี่ยน
เบอร์แทนหลอดยุโรปอเมริกา
ยก ตัวอย่างเบอร์หลอดที่สามารถสลับได้โดยตรงเท่านั้น ประเภทสเปคเหมือนแล้วต้องสับขาหลอกขอข้ามไปดีกว่าครับ และขอข้ามเบอร์หลอดที่ได้กล่าวไปแล้วอย่างเช่น 6N8S, 6N9S เป็นต้น
6DJ8/6922/ECC88 กลุ่มนี้มีเบอร์ 6H23? (อาจมีต่อท้ายด้วย -EB อ่านเป็น 6N23P -EV) ที่ใกล้เคียงที่สุด เพราะไส้หลอดกินกระแสเท่ากันพอดี ไม่เหมือน 6N1P ที่เสียบแทนได้เช่นกัน แต่ไส้หลอดกินกระแสมากกว่าเท่าตัว
EL84/6BQ5/7189 กลุ่มนี้มีเบอร์ 6?14? (อาจมีต่อท้ายด้วย -EB อ่านเป็น 6P14P -EV) บางทีก็เห็นเอาหลอด 6P14P มาสกรีนเป็น EL84 ดื้อๆเลยก็มี หลอดรัสเซียเบอร์นี้บางทีก็ถูกเรียกว่า EL84M
6L6GT/5881 กลุ่มนี้มีเบอร์ 6?3C (อาจมีต่อท้ายด้วย -EB อ่านเป็น 6P3S -EV) รุ่นที่มี EV ต่อท้ายจะเทียบได้กับหลอด 5881 หากแอมป์หลอดที่ใช้ 5881 ลองเอา 6P3S-EV มาใช้ดูได้ครับ
ECL82/6BM8 กลุ่มนี้มีเบอร์ 6?3? (อ่านเป็น 6F3P) เสียบแทนได้เลย
6B4G แทนด้วยหลอดเบอร์ 6C3C (อ่านเป็น 6S3S)
หลอดรัสเซียกับแอมป์ไฮเอ็นด์
?M-70 หรือ GM-70 หลอดเพาเวอร์ไตรโอดขนาดใหญ่ประมาณ 211 หรือ 845 เลยทีเดียว ใช้ในแอมป์หลอดเรือนล้านอย่าง Lamm ML3 และแอมป์หลอดโมโนบล็อกเรือนแสนอย่าง deHavilland GM70
6C33C (อาจมีต่อท้ายด้วย -B อ่านว่า 6S33S-V) หลอดเพาเวอร์ไตรโอดคู่ที่ถูกจับขนานมาในหลอดมาเสร็จสรรพ หน้าตาหลอดเบอร์นี้แปลกตา และน่าสนใจ ถูกใช้ในแอมป์หลอด Lamm ML2.1, BAT VK-60, Almarro A318B
6H30? (อาจมีต่อท้าย -?P อ่านว่า 6N30P -DR ถือเป็นเกรดสูงสุดของ 6N30P) หลอดไตรโอดคู่ที่ละม้ายกับหลอด 6N6P แต่ราคาต่างกัน 10 เท่าถูกยกให้เป็น Super Tube ใช้ในแอมป์หลายๆรุ่นของ Lamm, BAT
6C45? (อาจมีต่อท้าย -E อ่านว่า 6S45P) เป็นหลอดไตรโอด โครงสร้างแข็งแรง เพลทหนาปึ๊ก ใช้ในปรีแอมป์ Unison Research Reference Pre
6H13C (อ่านว่า 6N13S) เป็นหลอดเพาเวอร์ไตรโอดคู่ ใช้ในแอมป์หลอด Atma-Sphere หลายรุ่นด้วยกัน
ที่ กล่าวๆมามีเพียงบางส่วนของหลอดหมีขาวเท่านั้น ยังมีหน้าตาแปลกๆเช่น ?Y-50 (อ่านว่า GU-50) เคยใช้ในแอมป์หลอดของ Manleylabs จะเห็นว่าหลอดรัสเซียมีดีอยู่เกินตัวแถมราคาสบายกระเป๋าอีกต่างหาก เหมาะเป็นก้าวแรกของคนที่เริ่มจะเล่นเครื่องหลอด หรือจะลองทำแอมป์หลอดสักเครื่อง ผมเองก็เริ่มต้นกับสาวรัสเซียนี่แหละ กรุ่นไอยังมิรู้ลืมครับ (หลอดนะครับ อย่าคิดเป็นอื่น)